[Dutch translation below / Zie onderaan voor Nederlandse vertaling]
My Heritage just announced a strategic partnership with two major players in the Dutch Genealogy community: Aldfaer and Coret Genealogie.

Aldfaer is Windows software to manage your family tree that is available as freeware. Coret Genealogie provides several online services dedicated to Dutch genealogy including Stamboom Forum [Genealogy Forum] and Genealogie Online [Genealogy Online] for online publication of trees. Genealogie Online uses the freemium model: uploading family trees is free but if you want to upload more than 500 images and documents you need a subscription.

This partnership will allow Aldfaer and Genealogie Online to integrate MyHeritage’s matching system into their software. This means that users of these products will have easy access to the information about their ancestors that is available on MyHeritage.

Mixed reactions

On Dutch blogs and social media, the announcement of the partnership has been received with mixed emotions. The Nederlandse Genealogische Vereniging [Dutch Genealogical Society], the largest genealogical society in the Netherlands with dozens of local chapters, speaks of a ‘coup’ by MyHeritage. In discussion groups on Facebook, Dutch users of the these products worry what will happen to their trees now that MyHeritage has an interest. To understand these reactions, it is important to understand a bit more about the Dutch genealogy community.

Free genealogy in the Netherlands

In the Netherlands, we have a tradition that genealogy is free.  As I wrote in a column two years ago, Dutch genealogists tend to take this free access to information for granted, to the point that there is public outcry whenever someone tries to charge for information.

Genealogical databases are mostly provided by not-for-profit or government organizations, mostly by the archives who keep the records in the first place. A good example is WieWasWie, a website that provides access to genealogical databases and images from dozens of archives in the country. This website is managed by the Central Bureau for Genealogy, a non-for-profit organization dedicated to advancing genealogy. Although there has been talk of paid access to WieWasWie for years, it has so far been a free service.

Dutch genealogists’ right to free access to archival records is even codified in law. The Archiefwet [Archive law] of 1995 states:¹

De archiefbescheiden die in een archiefbewaarplaats berusten zijn, behoudens het bepaalde in de artikelen 15, 16 en 17, openbaar. Ieder is, behoudens de beperkingen die voortvloeien uit het in die artikelen bepaalde, bevoegd die archiefbescheiden kosteloos te raadplegen en daarvan of daaruit afbeeldingen, afschriften, uittreksels en bewerkingen te maken of op zijn kosten te doen maken.

[The archival records that are kept in a repository are public, except for what is stated in articles 15, 16 and 17. Except for the limitations mentioned in these articles, everyone is entitled to consult these records without cost and to create images, copies, extracts and derivatives at their own expense.]

Articles 15, 16 and 17 talk about possible restrictions to access, for example for privacy reasons, national security or state of the records.

Trend: Paid access

As many archives point out, the legal requirement to provide free access to records does not imply that all types of access need to be free. As long as they provide one free method, such as reading room access, they follow the law.

Over the last few years, a growing number of archives have started to charge for their online services. The Amsterdam City Archives implemented a pay-per-view system for access to scans of their records. The indexes are available for free, but if you want to access the underlying scan you have to pay. Other archives allow free viewing of scans but charge for downloads. Most archives will charge for scanning on demand, where you can order scans of records that have not been digitized yet. That is seen as reproduction rather than access.

Trend: Open data

A trend that seems at odds with the trend for paid access is the European Open Data Iniative. Many archives embrace the idea that archival records should be freely available to maximize their use. Archives like the National Archives and the Erfgoedcentrum Leiden en Omstreken (Leiden Heritage Center) have provided their datasets to the Open Cultuurdata portal [Open Culture Data].

Commercial genealogy in the Netherlands

I wonder if the move of MyHeritage to partner with these two pillars of Dutch genealogy is the first sign of interest of commercial companies in the Netherlands.

I think that the Netherlands will attract more commercial companies in the future:

1. The Netherlands has an active and growing community of genealogists. Because of the trend for paid access, they are getting used to the idea that information is not always free.
2. But more importantly: The Netherlands is a country of origin of the ancestors of many existing clients. The Netherlands has seen a lot of emigration waves: to New Netherland and South Africa in the 17th century, to the United States and Brazil in the 19th century and to the United States, Canada, Australia and New Zealand in the 20th century. Rotterdam was a also a main port of departure for emigrants from all over Europe.

The United States is the largest market for genealogy companies because of the size of the population and the popularity of genealogy there. In 2000, 5 million Americans claimed to be Dutch on the census² but many more have Dutch ancestry further back. In the US, the race is on between the big commercial suppliers to find new records. All the low-hanging fruit has been picked: census records and passenger lists are now widely available. Newspapers and vital records are also being digitized at an enormous speed.

For customers, the availability of records is a main factor in deciding which websites to subscribe to. To retain existing members and attract new members, providing access to new records is a crucial part of the genealogy companies. I believe that the Netherlands may well be the next battleground, with companies fighting for the rights to provide access to Dutch information.

Long term effects

In the long run, I hope commercial partnerships will accelerate the online availability of records since these companies will have more funds than the government archives. To digitize these records requires huge investments. If we rely on government funding alone, the rate of digitization will be much slower than when archives and commercial companies work together.

Any user would rather have free access than paid access, but for the records which fall outside the government budgets, the actual choice will be between paid access or no (online) access. Personally, I would rather have the option for paid access than having no option but to go to the reading room.

Dutch translation / Nederlandse vertaling

Is Nederland het volgende strijdtoneel voor commerciële genealogie?

MyHeritage heeft net een strategische samenwerking aangekondigd met twee belangrijke spelers op in de Nederlandse stamboomwereld: Aldfaer en Coret Genealogie.

Aldfaer is gratis Windows software om stambomen in vast te leggen. Coret Genealogie verzorgt meerdere online diensten voor stamboomonderzoek zoals het Stamboom Forum en Genealogie Online voor online publiceren van stamboomgegevens. Genealogie Online werkt volgens het freemium-model: uploaden van stambomen is gratis maar wie meer dan 500 afbeeldingen of documenten wilt opslaan heeft een abonnement nodig.

Deze samenwerking stelt Aldfaer en Genealogie Online in staat om de ‘Matching’ technologie van MyHeritage in hun software te integreren. Dat betekent dat gebruikers van deze producten straks eenvoudig toegang hebben tot informatie over hun voorouders die in MyHeritage beschikbaar is.

Gemengde reacties

Op Nederlandse blogs en sociale media is de aankondiging van de samenwerking met gemengde reacties ontvangen. De Nederlandse Genealogische Vereniging spreekt zelfs over een ‘coup’ door MyHeritage. In discussiegroepen op Facebook uiten Nederlandse gebruikers van deze producten uhn zorgen over wat er met hun gegevens zal gebeuren nu MyHeritage er een belang in heeft. Om deze reacties te begrijpen, is het belangrijk om meer te weten van de stamboomgemeenschap in Nederland.

Gratis genealogie in Nederland

In Nederland hebben we een traditie dat genealogie gratis is. Zoals ik twee jaar geleden al in een column schreef, lijken Nederlandse genealogen deze gratis toegang vanzelfsprekend te vinden, tot op het punt dat er schande van wordt gesproken als iemand het waagt om geld te vragen voor genealogische informatie.

Genealogische databases worden vooral beschikbaar gesteld door non-profit organisaties of door de overheid, vooral door archieven die de betreffende archiefstukken bewaren. Een goed voorbeeld is WieWasWie, een website die toegang biedt tot genealogische databases en afbeeldingen van tientallen archieven in het land. Deze website wordt beheerd door het Centraal Bureau voor Genealogie, een non-profit instelling die zich toelegt op het bevorderen van genealogie. Hoewel er al jaren sprake van is dat WieWasWie betaalde dienstverlening gaat invoeren, is de site tot nu toe gratis te gebruiken.

Het recht op gratis toegang tot informatie uit archieven is zelfs in de wet vastgelegd. De Archiefwet van 1995 stelt:¹

De archiefbescheiden die in een archiefbewaarplaats berusten zijn, behoudens het bepaalde in de artikelen 15, 16 en 17, openbaar. Ieder is, behoudens de beperkingen die voortvloeien uit het in die artikelen bepaalde, bevoegd die archiefbescheiden kosteloos te raadplegen en daarvan of daaruit afbeeldingen, afschriften, uittreksels en bewerkingen te maken of op zijn kosten te doen maken.

Artikel 15, 16 en 17 gaan over mogelijke beperkingen op de openbaarheid, bijvoorbeeld vanwege privacy, staatsveiligheid of de staat van de stukken.

Trend: betaalde toegang

Veel archieven wijzen erop dat de wettelijke eis tot gratis toegang tot archiefstukken niet betekent dat alle vormen van toegang gratis dienen te zijn. Zolang archieven ze een gratis methode aanbieden, zoals toegang in de studiezaal, voldoen ze aan de wettelijke eisen.

De afgelopen paar jaren zijn steeds meer archieven geld gaan vragen voor hun online dienstverlening. Het Stadsarchief Amsterdam introduceerde een pay-per-view systeem voor toegang tot scans van hun archiefstukken. De indexen zijn gratis beschikbaar, maar als je de bijbehorende scan wilt zien dan moet je betalen. Andere archieven laten de afbeeldingen gratis zien maar vragen een vergoeding voor downloads. De meeste archieven scannen tegen betaling ook nog niet gedigitaliseerd materiaal (‘scanning on demand’). Dat wordt meestal gezien als reproductie en niet zozeer als toegang.

Trend: Open data

Een trend die haaks lijkt te staan op de trend voor betaalde toegang is het Europese Open Data initiatief. Veel archieven omarmen het idee dat archiefstukken vrij beschikbaar horen te zijn om hun gebruik te bevorderen. Archieven zoals het Nationaal Archief en het Erfgoedcentrum Leiden en Omstreken hebben hun datasets beschikbaar gesteld aan de website Open Cultuurdata.

Commerciële genealogie in Nederland

Ik vraag me af of de stap van MyHeritage om samen te werken met deze twee pijlers van de Nederlandse stamboomwereld het begin is van interesse in Nederland van commerciële bedrijven.

Ik denk dat Nederland in de toekomst meer commerciële bedrijven zal aantrekken:

1. Nederland heeft een actieve en groeiende groep genealogen. Door de trend van betaalde toegang raken zij gewend aan het idee dat informatie niet altijd gratis beschikbaar is.
2. Maar belangrijker: Nederland is een belangrijk land van oorsprong voor veel bestaande klanten. Nederland heeft veel emigratiegolven gekend: naar Nieuw Nederland en Zuid-Afrika in de 17e eeuw, naar de Verenigde Staten en Brazilië in de 19e eeuw, en naar de Verenigde Staten, Canada, Australië en Nieuw-Zeeland in de 20e eeuw. Ook was Rotterdam een belangrijke vertrekhaven van emigranten vanuit heel Europa.

De Verenigde Staten is de grootste afzetmarkt voor genealogische bedrijven vanwege de omvang van de bevolking en omdat genealogie daar zo populair is. In 2000 identificeerden 5 miljoen Amerikanen zich als Nederlands tijdens de volkstelling,² maar nog veel meer Amerikanen hebben Nederlandse voorouders verder terug in de tijd. In de VS is een race aan de gang tussen de grote commerciële leveranciers om nieuwe bronnen te vinden. Al het laaghangende fruit is al geplukt: volkstellingen en passagierslijsten zijn breed beschikbaar en kranten en burgerlijke stand aktes worden met een enorme snelheid gedigitaliseerd.

Voor de klanten is de beschikbaarheid van bronnen een belangrijke factor om te kiezen tussen betaalsites. Om bestaande klanten vast te houden en nieuwe klanten aan te trekken is toegang tot nieuwe bronnen een belangrijk onderdeel van de strategie van genealogische bedrijven. Ik denk dat Nederland wel eens het volgende strijdtoneel zou kunnen worden, waarop genealogische bedrijven strijden om Nederlandse bronnen te mogen ontsluiten.

Lange termijn effecten

Op de lange termijn hoop ik dat commerciële samenwerkingsverbanden de online beschikbaarheid van archiefstukken zullen versnellen. Deze bedrijven hebben immers meer middelen dan archiefinstellingen. Om al deze bronnen te digitaliseren vereist enorme investeringen. Als we die alleen door de overheid laten bekostigen zal het digitialiseren langzamer gaan dan wanneer archieven en bedrijven samenwerken.

Iedere gebruiker zal de voorkeur geven aan gratis toegang boven betaalde, maar voor de bronnen die niet binnen de overheidsbudgetten passen zal de keus in werkelijkheid zijn tussen betaalde toegang of geen (online) toegang. Persoonlijk heb ik liever de optie om te betalen voor toegang; dat is beter dan geen keus te hebben dan een tripje naar de studiezaal.